In dit hoofdstuk leest u een samenvatting op hoofdlijnen van het beleid en de financiën van de Begroting 2022. We gaan in op de ambities, speerpunten, het Bestuursprogramma 2018-2022 en doelen, de lokale lastendruk, de bezuinigingen, de bestedingsvoorstellen en de hoogte van het begrotingssaldo en het budget beleidsintensivering (de knoppen 1 en 2).
Ambities, speerpunten, bestuursprogramma en doelen
In de volgende hoofdstukken lichten we de ambities, speerpunten en het Bestuursprogramma 2018-2022 toe. Onze focus ligt op:
- Wonen (met name woningbouw);
- Duurzaamheid/Cittaslow.
Ambities en speerpunten zijn van belang om keuzes in de financiën te maken. Bij de bestedingsvoorstellen 2022 is veelal een relatie te leggen met ambities, speerpunten en het bestuursprogramma. De doelen zijn bij de verschillende subthema’s uitgewerkt.
Afronden Bestuursprogramma 2018-2022 en anticiperen op nieuwe bestuursperiode
Deze begroting is de laatste van de huidige bestuursperiode en staat in het teken van afronding van het Bestuursprogramma 2018-2022. Wij zijn trots dat we grotendeels het bestuursprogramma kunnen afronden en de verwachtingen naar de inwoners kunnen waarmaken.
We anticiperen op de nieuwe bestuursperiode door in deze Begroting 2022 niet met aanvullende ambities en speerpunten te komen. We vinden een goede overdracht aan een nieuw bestuur belangrijk en gaan we een overdrachtsdocument maken, zodat een 'warme' overdracht naar een nieuw bestuur mogelijk is. Een onderdeel van deze overdracht is dat er sprake is van een gezonde financiële positie van onze gemeente. Dit is een goede basis voor de start van een nieuwe bestuursperiode.
Meerjarig investeringsplan
In de Kadernota 2022 hebben we, mede op uw verzoek, een aanzet voor een meerjarig investeringsplan toegezegd. In de begroting 2022 bieden wij u een eerste aanzet van dit plan aan. Het plan is indicatief, nog niet volledig en dynamisch, want we actualiseren dit plan periodiek. Het plan dient als hulpmiddel voor de verkiezingsprogramma's van de politieke partijen en uiteindelijk het nieuwe bestuursprogramma 2022-2026. In het kader van een 'warme overdracht' naar een nieuwe bestuursperiode stellen we voor om
€ 500.000 te reserveren voor het meerjarig investeringsplan.
Lokale lastendruk
De lastendruk voor 2022 komt uit op 1,49%. Dit betekent voor een gemiddeld huishouden een stijging van afgerond € 13 per jaar. In de paragraaf Lokale Heffingen lichten we dit verder toe.
Bestedingsvoorstellen
We willen twee keer per jaar een integrale afweging maken over de bestedingsvoorstellen, namelijk bij de begroting en bij de BERAP 2022-I.
In de Kadernota 2022 heeft u ingestemd met de autonome bestedingsvoorstellen 2022.
Ook hebben we in de Begroting 2022 een aantal nieuwe autonome voorstellen opgenomen. Deze onderwerpen zien we als autonoom, omdat dit onvermijdbare lasten zijn. Hieronder een overzicht van deze voorstellen.
Nr. | Onderwerp | Structureel | Incidenteel |
---|---|---|---|
Autonome voorstellen | 2022 | 2022 | |
1 | 1. Omgevingsvisie | 80.000 | |
2. Dienstverlening | 0 | ||
2 | Onderhoud bruggen | 50.000 | |
3 | Onderhoud wegen (€ 1 miljoen) | 0 | |
4 | Sportinrichtingselementen buitensport | 2.750 | |
Totaal: | 52.750 | 80.000 |
In de Kadernota 2022 hebben we uw raad gevraagd om reactie te geven ten aanzien van de bestuurlijke bestedingsvoorstellen. We hebben uw reacties in ons voorstel van deze Begroting 2022 meegenomen. Wij vragen de raad om in te stemmen met de volgende bestuurlijke bestedingsvoorstellen met een hoge bestuurlijke prioriteit.
Nr. | Onderwerp | Structureel | Incidenteel |
---|---|---|---|
Bestuurlijke voorstellen met hoge prioriteit | 2022 | 2022 | |
1 | Verkeersmaatregelen uit het GVVP | 37.500 | |
2 | Renovatie sportpark Odoorn | 100.000 | 750.000 |
3 | Budget dorpsbudgetten | 100.000 | |
4 | Trainees kiezen voor de toekomst | 200.000 | |
5 | Project wonen en zorg | 86.500 | |
6 | OOV capaciteit (1 FTE) | 88.000 | |
7 | Ouderen adviseur | 46.000 | |
8 | Eikenprocessierups | 35.000 | |
9 | Beheerder Willibrordkerk | 20.000 | |
10 | Laaggeletterdheid | 40.000 | |
11 | Programmamanager centrum Exloo | 50.000 | |
12 | Project BOCE beleidsagenda | 35.000 | |
13 | Drents energieloket | 0 | |
14 | Zon op het dak (initiatief provincie) | 0 | |
15 | Klare taal (inwoners, raad etc.) | 30.000 | |
16 | Formatie Wmo | 0 | |
17 | Extra inzet webwinkel | 25.000 | |
18 | 2e Exloërmond herstructurering openbare ruimte | p.m. | |
19 | Borger-West | 0 | |
20 | Snelfietsroute Borger-Exloo | 52.500 | |
21 | Volkshuisvestingsfonds | 30.000 | |
22 | Wedeka, scenario's | p.m. | |
23 | Nieuwe woonvisie | 30.000 | |
24 | Klimaatadaptatie/DPRA | 11.500 | |
25 | Vitale vakantieparken | 30.000 | |
26 | Buurtbemiddeling | p.m. | |
Totaal: | 349.500 | 1.447.500 |
Voor een verdere toelichting op de bestedingsvoorstellen verwijzen we naar de bijlage Dynamische Prioriteiten Lijst (DPL).
Geactualiseerde saldi
In deze sectie presenteren we de geactualiseerde stand van Saldo begroting (knop 1) en het budget Beleidsintensivering (knop 2).
Knop 1: Saldo begroting
Hieronder volgt een toelichting op de financiële mutaties die hebben plaatsgevonden op knop 1 Saldo begroting sinds de Kadernota 2022.
Knop 1 Saldo begroting | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 |
---|---|---|---|---|---|
Stand Kadernota 2022 | 455.776 | 164.453 | 16.389 | 164.178 | 164.178 |
1. Financiering | 197.145 | 191.800 | 393.855 | 304.403 | 411.706 |
2. Meicirculaire 2021 | 350.000 | 175.000 | 25.000 | -25.000 | 1.021.000 |
3. Index (Bedrijfsvoering, OZB etc.) | -577.229 | ||||
4. Areaaluitbreiding OZB | 75.000 | 75.000 | 75.000 | 75.000 | 75.000 |
5. Actualisatie budgetten | 37.909 | 41.677 | 67.884 | 66.262 | 33.169 |
6. Overhevelen naar knop 2 | -600.000 | ||||
7. Autonome bestedingsvoorstellen | -52.750 | -52.750 | -102.750 | -152.750 | -202.750 |
8. Bestuurlijke bestedingsvoorstellen | -349.500 | -349.500 | -349.500 | -349.500 | -349.500 |
9. Septembercirculaire 2021 | 700.000 | 700.000 | 800.000 | 900.000 | |
10. Reservering meerjarig inv.plan | -500.000 | -500.000 | -500.000 | -500.000 | |
Stand begroting 2022 | 113.580 | 445.680 | 325.878 | 382.592 | 975.574 |
Toelichting
1. De financiering betreft aanpassingen van kapitaallasten en rente met betrekking tot vaste activa, reserves, voorzieningen en vaste geldleningen.
2. Dit betreft de wijziging als gevolg van de Meicirculaire 2021. Hierover bent u geïnformeerd aan de hand van een memo voor het zomerreces.
3. Dit betreft de indexering van jaarschijf 2026, zoals bedrijfsvoering, OZB, verbonden partijen etc.
4. Vanwege de grote vraag naar kavels en verbouwvergunningen kunnen we het areaal van de OZB uitbreiden en dat resulteert in een voordeel.
5. Vele budgetten zoals energielasten, huuropbrengsten in de begroting zijn gecontroleerd. Dit resulteert in een klein voordeel. Ook de meest recente RUD begroting valt lager uit dan de raming die is opgenomen in de kadernota 2022 en dat resulteert in een voordeel.
6. Doordat jaarschijf 2022 van knop 1 hoger uitvalt dan de jaren erna kon een deel worden overgeheveld naar knop 2.
7. Dit betreft de structurele autonome bestedingsvoorstellen. Voor verdere informatie verwijzen we naar de DPL.
8. Dit betreft de structurele bestuurlijke bestedingsvoorstellen met hoge prioriteit. Voor verdere informatie verwijzen we naar de DPL.
9. Het effect van de septembercirculaire voor de jaren 2023 en daarna. Het effect voor 2022 is verwerkt in knop 2.
10. Het voorstel is om € 500.000 te reserveren voor het meerjarig investeringsplan.
Knop 2: Budget beleidsintensivering
Hieronder het overzicht met toelichting van knop 2 budget beleidsintensivering met de mutaties sinds de Kadernota 2022.
Knop 2 Beleidsintensivering | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 |
---|---|---|---|---|---|
Stand Kadernota 2022 | 272.811 | 1.003.660 | 1.115.772 | 1.115.772 | 1.115.772 |
1. Overgeheveld vanuit knop 1 | 600.000 | ||||
2. Autonome bestedingsvoorstellen | -80.000 | ||||
3. Bestuurlijke bestedingsvoorstellen | -1.447.500 | ||||
4. Septembercirculaire 2021 | 975.000 | ||||
Stand begroting 2022 | 320.311 | 1.003.660 | 1.115.772 | 1.115.772 | 1.115.772 |
Toelichting
1. We hevelen een deel over van knop 1 naar knop 2, omdat knop 1 hiervoor voldoende ruimte had.
2. Dit betreft de incidentele autonome bestedingsvoorstellen. Voor verdere informatie verwijzen we naar de DPL.
3. Dit betreft de incidentele bestuurlijke bestedingsvoorstellen met hoge prioriteit. Voor verdere informatie verwijzen we naar de DPL.
4. Het effect van de septembercirculaire voor 2022 bestaat uit accres (€ 600.000) en het vervallen van de opschalingskorting in 2022 (€ 375.000). We voegen het hele bedrag toe aan budget beleidsintensivering, zodat deze weer sluit met voldoende budget voor BERAP 2022-I.
De stand van deze knop 2 Beleidsintensivering bedraagt na alle mutaties € 320.311 en er is, conform financieel kader, voldoende budget beschikbaar voor nieuw beleid ten behoeve van BERAP 2022-I, namelijk € 250.000.